پژوهش و نوآوري

چکیده:
بحث عدل الهی و مباحث پیرامون آن از اهمیت والایی در معارف الهی برخوردار است و یکی از مسائل مهم فلسفی و کلامی است و در اثبات و تبیین بسیاری از مسائل الهیات تاثیر اساسی دارد. تقریباً در همه ادیانی که به خدایی متشخص اعتقاد دارند، یکی از صفات خداوند عدالت اوست. مسلمانان، یهودیان و مسیحیان خداوند را عادل می دانند و معتقدند خداوند به بندگان خود ظلم نمی کند. این مسئله آنقدر اهمیت یافت که به واسطه نفی و اثبات در این مساله - یعنی مساله عدل - متکلمین اسلامی دو نحله شدند: عدلیه و غیر عدلیه: عدلیه یعنی طرفداران اصل عدل الهی، و غیر عدلیه یعنی منکرین اصل عدل الهی. متکلمین شیعه عموما از عدلیه هستند و یکی از اصول دین اسلام را اصل «عدل» می دانند. از منظر قرآن نیز در عالم تکوین، ظلم و بی‏عدالتی در آفرینش هستی جایی ندارد و در عالم تشریع نیز عدل مهم‏ترین هدف بعثت انبیا تلقی گردیده است. بررسی و حل مسأله عدل الهی تأثیر بسزایی در حل بسیاری از بحث های اعتقادی دارد، به همین خاطر و به خاطر تمایز با گروهی از اهل تسنن به نام اشاعره که در این باب نظری خاص دارند، شیعه، صفت عدل خداوند متعال را در ردیف سایر اصول دین قرار می دهد.

کلید واژه ها:عدل،عدل الهی،خداوند،معتزله،اشاعره،عالم تکوین،عالم تشریع

 دانلود این مقاله

چکیده

انسانهادرجامعه نسبت به یکدیگر ((وظایف متقابل))دارندوبه تعبیری دیگر،به عهده خویش نسبت به افراد دیگر ((حقوق متقابل ))دارند .شناخت این حقوق و انجام آنها و مراعات دوجانبه ضامن تصحیح روابط و سالم سازی معاشرت ها و زدودن کدورت ها و کاهش اختلاف ها و گله مندی هاست . در جامعه انسانی ،جز با مراعات دیگران و حقوقشان ،وضع رفتاری سامان نمی پذیرد .مثلا پدر و مادر نسبت به فرزندان و به عکس ،وظایفی دارند زن در برابر شوهر و شوهر در برابر زن ،تعهداتی دارد . فرمانده و سرباز نسبت به هم حقوق و وظایفی دارند . دوشریک با یکدیگر ،کار فرما و کارگر  ، ریئس و مرئوس ،معلم و شاگرد ،همسایه با همسایه،مشاورومشورت خواه ،خویشاوندان وارحام نسبت به هم ،برادران وخواهران دینی نسبت به یکدیگر،مسلمان بامسلمان و…نمونه های دیگری از ارتباطهای اجتماعی ،هرکدام نسبت به هم محدودومجموعه ای ازتکالیف رادارندکه درآیین اسلام ،به انجام آنها توصیه شده است.این وظایف وتکالیف وحقوق اگر:

1.«شناخته» شود،

2.به آنها «عمل » شود،

3.عمل هم دوسویه و«متقابل» باشد،

بسیاری ازمشکلات،یاپیش نخواهد آمد،یابرطرف خواهد گشت.

کلید واژه : راهکار – روابط – خانواده

چکیده:

به هنگام اوقات نماز یومیه باندای موذن بندگان صالح، وقت شناس وظیفه شناس به سوی میعاد گاه روانه می شود. حضور به موقع و منظم نمازگذاران اثر تربیتی مطلوب در اوج نهادن به ندای (حی علی خیرالعمل) دارد و نشانگر نیاز انسانها به اعمال نیک می باشد که در سایه انجام عمل خیر به آرامش درونی می رسند و با عطر معنویت که از وجود افراد صالح و متقی تراوش می کند. روح خود را نیز معطر می نماید . انجام اعمال عبادی نماز جماعت به صورت یک دست و منظم بیانگر این حقیقت است که اگر افراد مسلمان اراده بکنند می توانند در تمام امور زندگی نظم و انظباط داشته و با بهره گرفتن از قابلیت های نهان و آشکار خود حلال مشکلات خود و دیگران باشند.

می توان در بعد نمادین و از دیدگاه زیبایی شناسی مسح سرو پا در پایان وضو را سمبلی جسم، از سر تا پا و از فرق تا قدم به حساب آوردو غفران عاملی در یاد آوری پیوسته مسلمانا مبنی بر نظافت تمام بدن تلقی کرد. اما درباره بیماری ها نیز می توان به نکاتی چند توجه نمود. نماز دراسلام، همان عبادت بزرگی است که در راس عبادات قرار دارد و تارک آن در ردیف کافر است و پرداختن به آن و به روح حقیقت آن رسیدن ارتباط با خداوند را در ژرفای وجود انسان نفوذ می دهد و تبلور می بخشد.

کلید واژه:

نماز، فرد، اجتماع، تاثیر

چکیده :

کلیات قرض به معنای قطع کردن وبریدن است ،ومعنای اصطلاحی آن بدان معناست که کسی مال خودرا به دیگری تملک کند ،قرض نوعی جدا کردن است .واز این محور بحث قرض ا لحسنه به عنوان شکل گیری اقتصادی وجایگاه واهمیت خاصی دارد وهمچنین قرض الحسنه آداب وآثاری دارد که اسلام آن راموردتوجه قرارداده قرض عنوانی است که در میان مومنین شهرت دارد .وبه طوری که ریشه در قرآن وسنت پیامبر (ص)دارد.وروایاتی درمورد قرض بیان شده که ثواب وپاداش قرض بیشتراز صدقه است .لذا جایگاه آن از انفاق کمتر نخواهد بود . قرض الحسنه در نظام اخلاقی اسلام جایگاهی بس والاست وآثار فراوانی دارد .ودر این مقاله به آداب واحکام قرض الحسنه از منظرآیات وروایات اهل بیت (ع)از آداب ،احکام ،آثار وجایگاهش رابیان نموده ایم .

کلید واژه:قرض ، حسنه ، آداب ،ادب ، حکم ، احکام

چکیده:

 معاشرت با مردم در جامعه، مسئله ی بسیار مهمی است و دین مبین اسلام به آن بسیاراهمیت داده است. تعداد زیادی از آیات شریفه ی قرآن و بخش معظمی از روایات پیامبراکرم صلی الله علیه و اله و سلم و اهل بیت علیهم السلام به این مسئله اختصاص یافتهو روش های مناسب و پسندیده ای در معاشرت با مردم در آنها بیان شده است. روابط سالم اجتماعي، به عنوان يك عامل رهايي از خسران و دست يابي به رستگاري در محور آموزه هاي قرآني ورفتارهای عملی اهل بیت( ع) قرار مي گيرد و معاشرت با ديگران از جايگاه مهم و اساسي در زندگي بشر برخوردار مي شود.  انسان كامل از نظر اسلام كسي است كه خود را براساس آموزه هاي عقلاني و وحياني، متاله و خدايي كرده و سپس در مقام مظهريت ربوبيت و پروردگاري از خدا و خلافت از او، به مسئوليت خود در قبال ديگران بپردازد. اينجاست كه قوانيني براي تعامل درست و معاشرت و ارتباط سالم، از سوي وحي و عقل تبيين مي شود. البته از آن جايي كه انسان موجودي لطيف و كلمه وجودي خاصي است، نوعي ارتباط و معاشرت با او، از نوع پيچيدگي برخوردار مي باشد و براي ايجاد ارتباط سالم كامل، لازم است تا لطايفي مورد توجه قرار گيرد. اين گونه است كه آداب معاشرت به عنوان لطايف پيچيده در ارتباطات و معاشرت انساني از سوي عقل و شرع مطرح شده و خداوند بخشي از آيات قرآني  را به آن اختصاص داده است و توجهی که اهل بیت(ع) به آداب معاشرت سالم و درست اختصاص داده اند برای این است  تا انسان در رسيدن به مقامات كامل انساني و نقش آفريني درست در مقام ظهور ربوبي، از آن استفاده كند.

کلید واژگان:آداب ،معاشرت اجتماعی،صحیفه سجادیه